Het belang van het strategisch ontwikkelplan
Veel zorginstellingen kampen met vergelijkbare uitdagingen: personeelstekorten en een ongebreidelde groei van de zorgvraag. De gemeenschappelijke opgave is, hoe kunnen we met minder mensen toch dezelfde zorg blijven leveren. Het strategisch ontwikkelplan speelt met leren & ontwikkelen hierin een centrale rol. En dat geldt ook voor andere sectoren dan de zorg.
Afgelopen halfjaar was ik als extern adviseur verantwoordelijk voor het opstellen van het Strategisch Ontwikkelplan (kortweg: SOP) van het Erasmus MC. Het Erasmus MC is met 17.000 medewerkers, ruim 1200 bedden en een vloeroppervlak van 474.863 m2 het grootste ziekenhuis van Nederland. Het is een eigenlijk klein dorp midden in het centrum van Rotterdam, inclusief zijn eigen dorpspolitiek. Als academisch ziekenhuis is het een van de meest voorname tertiaire zorgcentra van Nederland en daarbuiten.
Complexe uitdagingen
Zoals zoveel ziekenhuizen kampt het Erasmus MC met een aantal complexe uitdagingen. Het groeiend tekort aan medewerkers (door een zeer concurrerende arbeidsmarkt, maar ook door uitstroom) staat met stip op 1, op de voet gevolgd door de almaar stijgende zorgvraag en de gevolgen van klimaatverandering. Daarnaast spelen andere zaken een rol, zoals migratie, diversiteit, groeiende invloed van AI, het gebruik van big data, en minder financiële middelen.
Betere retentie
Dit soort opgaven vraagt om een robuuste visie. Koers28 is het strategische antwoord van het Erasmus MC. Meer nog dan in eerdere versies, is leren & ontwikkelen (L&O) een van de dragende pijlers van de nieuwe strategie. Indachtig het motto: ‘Het nieuwe werven is het behouden van medewerkers’, is het Erasmus MC zich bewust dat L&O een cruciaal instrument is om de medewerkersretentie te verbeteren. De leer- & ontwikkelmogelijkheden die een organisatie biedt is steeds meer een motivator om te blijven.
Strategische ambities
Het strategisch ontwikkelplan vertaalt de strategische ambities en uitdagingen naar wat er aan kennis en vaardigheden binnen een organisatie nodig is en welke L&O-interventies je daarvoor wilt gaan inzetten. Het gaat nadrukkelijk om de lange termijn doelstellingen en -behoeften van de organisatie. Idealiter gaat er een inventarisatie aan vooraf wat er reeds aan kennis, bekwaamheden en ervaring aanwezig is, de zogenaamde 0-meting. Belangrijk is verder om rekening te houden met de diversiteit binnen de organisatie en om zowel het individu te bedienen als de groep.
Meerwaarde van het strategisch ontwikkelplan
Het hebben van een strategisch ontwikkelplan biedt belangrijke meerwaarde voor een organisatie. Naast een betere retentie, zijn dat onder andere:
- Ontwikkeling van noodzakelijke competenties;
- Hogere medewerkerstevredenheid en meer betrokkenheid;
- Meer innovatief vermogen en aanpassingsbereidheid;
- Versterking van de organisatiecultuur;
- Ondersteuning van de diversiteit en inclusiviteit;
- Behoud van talent;
- Meer efficiëntie en effectiviteit;
- Strategische afstemming;
- Verbeterde leiderschapsontwikkeling.
Lerende organisatie
Een andere belangrijke meerwaarde van een strategisch ontwikkelplan is dat het bijdraagt aan de transformatie naar een lerende organisatie. Een lerende organisatie kenmerkt zich door een positieve, permanente leercultuur in alle lagen van de organisatie. Door het verzamelen, delen, en toepassen van kennis is een lerende organisatie in staat om zich adequaat aan te passen aan veranderende omgevingen en uitdagingen. Het stimuleert innovatie en flexibiliteit, en heeft het vermogen om snel te reageren op nieuwe informatie of veranderingen in de markt en samenleving.
Duurzaam voordeel
Anno 2024 is dit concept belangrijker dan ooit, en niet alleen voor de zorg! Technologische ontwikkelingen, krappe arbeidsmarkt, klimaatdreiging, demografische veranderingen, toenemende globalisering, maar ook politieke onzekerheid en geopolitieke dreigingen, dwingen organisaties om constant te leren en zich aan te passen om competitief en relevant te blijven. Een strategisch ontwikkelplan draagt bij aan het vermogen van organisaties om zich als lerend te positioneren en daarmee een duurzaam voordeel op de concurrentie op te bouwen en behouden.
Investeren in ontwikkeling is een voorwaarde voor succes
Leren & ontwikkelen is steeds meer een voorwaarde voor succes van een organisatie. Nog te vaak wordt de focus gelegd op de governance, het organogram en het toedelen van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Hoewel allemaal juist, kan structuur niet zonder een positieve leercultuur. Leren en ontwikkelen ondersteunt juist een sterke organisatiestructuur door het bevorderen van flexibiliteit, aanpassingsvermogen en een cultuur van continu verbeteren. Door te investeren in de ontwikkeling van medewerkers, bouwt u aan een solide basis van talent en expertise, essentieel voor het behalen van uw strategische doelen. Het stelt uw medewerkers in staat om nieuwe vaardigheden en kennis op te doen die nodig zijn in een dynamische wereld. Dit proces moedigt samenwerking, kennisdeling en innovatie aan, wat weer bijdraagt aan de veerkracht en het aanpassingsvermogen van uw organisatie.
Ad Hofstede | © 2024